Volop natuur- en waterrecreatie ontwikkelingen in het Midden-Oosten

In een land waar geen natuurlijke rivieren en meren zijn, is het creëren van een groene recreatieruimte nogal een uitdaging. Immers, deze gebieden zijn onder andere afhankelijk van water (neerslag) en waterreservoirs voor wildlife. Dubai, een land met een groot watertekort, creëert haar eigen natuur(reservaten), parken, vijvers, meren en oasen, maar dan op een kunstmatige manier. Daarnaast weet zij de laatste jaren het natuurlijke landschap, zoals de 13 mangrove gebieden die de Emiraten rijk zijn, verder te ontwikkelen en toegankelijk te maken voor publiek. Ook de vele wadi’s worden nadrukkelijker ontwikkeld en gepromoot.

Groene longen

De stad Dubai is grotendeels in de woestijn (Arabian Desert) gebouwd. Tussen 1960 en 2020 nam de stedelijke en de bebouwde oppervlakte van Dubai toe van 3,2 km2 naar 550 km2. De bevolking groeide explosief mee van 40.000 tot 3,3 miljoen (tot naar verwachting 5,8 miljoen in 2040). Om deze explosieve groei in goede banen te leiden, is in het afgelopen decennia al het nodige gedaan aan natuurontwikkeling, want de overheid realiseert zich maar al te goed dat het creëren van een gezonde, natuurlijke omgeving, essentieel is om de stad leefbaar te houden. Natuurontwikkeling geeft een stad groene longen! Bijkomende voordelen zijn dat het ten goede komt aan de verscheidenheid aan wildlife, het toeristische potentieel enorm wordt vergroot en het biedt veel mogelijkheden voor de integratie van het natuuronderwijs in de VAE. Hieronder enkele ‘artificiële’ voorbeelden.

Pond park project

Het pond (vijver) parks’ project bestaat uit het kunstmatig ontwikkelen van 8 ‘vijver parken’ in Dubai, een project dat in 2006 van start is gegaan met nadrukkelijk het doel om de groene ruimte in Dubai te vergroten. De entrée van het park is vormgegeven in een plein met een open ruimte, schaduwplekken, coffeeshops, zithoekjes met banken, bomen en groen. Rondom de vijver wordt een fiets/wandelpad van enkele kilometers gecreëerd, speelparkjes, natuurlijk gras en tevens veel zithoekjes en schaduw. Een pondpark krijgt de functie van een buurtpark waar residenten op elk moment van de dag kunnen ontspannen in de buurt van hun woon/werkplek.

De woestijn groener maken

In de woestijn van Dubai komen de meren als paddenstoelen uit de grond. Ieder meertje is uniek en is vernoemd hiernaar. Love Lake (heeft de vorm van twee overlappende hartvormige meren), Moon Lake (in de vorm van een halve maan), Expo Lake (ter ere van Expo2020) en Flamingo & Swan Lake (rijk aan flamingo’s en zwanen), zijn meren die onderdeel zijn van de Al Qudra Lakes (vernoemd naar het gebied).

The Al Qudra Lakes zijn ontwikkeld in het kader van ‘Project Green’, één van de zes substantiële zoetwatermeren ontwikkelingen in Dubai met als doel (een deel van) de woestijn in Dubai groener te maken. Het is geopend in 2018 en wordt beheerd door de municipal Dubai. Rondom de meren is veel ruimte en groen gecreëerd in de vorm van de aanleg van weelderige groene bomen, schaduwrijke plekken en kunstzinnige objecten. De Al Qudra Lakes zijn binnen onafzienbare tijd een favoriet toevluchtsoord geworden voor veel expats, die er komen om te relaxen, BBQ-en, wandelen, joggen en vrij te kamperen. Het gebied is een oase voor meer dan 130 verschillende soorten vogels, waarmee het een perfecte plek is voor vogelaars. Ook andere, in het wild levende, dieren, zoals de Arabische Oryx, gazellen en kamelen, weten inmiddels de lakes te vinden als drinkplaats. Het is overigens in de meeste meertjes niet toegestaan om in of op het water te gaan, tenzij het nadrukkelijk is toegestaan. Dat is begrijpelijk, maar ook wel jammer.

Natuurlijke watermoerassen

Gelukkig kennen de Emiraten, naast het typische woestijnlandschap, ook andere natuurlijke landschappen, zoals de mangrove(bossen). Mangroven zijn eigenlijk de enige groene bossen in de Golf, omdat dit ecosysteem het unieke vermogen heeft om te kunnen overleven in deze habitat. De VAE telt er 13 en ze beslaan naar schatting 155 vierkante kilometer van de kustlijn van de VAE. In dit zoutwater moeras leven veel dieren in het wild, waaronder vissen, schildpadden en een variëteit aan inheemse en migrerende (loop)vogels.

Pas de laatste jaren zet de VAE zich in om de mangrove te restaureren en toegankelijk te maken, als toeristische hotspot, voor het grote publiek. Want naast dat het een natuurlijk ecosysteem is in dit gebied, oefent de mangrove een enorme aantrekkingskracht uit op toeristen. Het gebied wordt voorzien van looppaden door de mangrove, vogelspotpunten, uitkijktorens en veelal een bezoekerscentrum, dat vertelt over de werking van een mangrove ecosysteem. Erg leuk is ook de mogelijkheid om te kanoën door de mangrove, iets dat heel bijzonder is voor velen, omdat het zo’n uniek en onbekend landschap is. Deze mangrove ontsluiting is een hele slimme zet van de VAE!

De VAE telt 13 mangrove gebieden, waarvan 8 in Abu Dhabi. Een aantal is toegankelijk gemaakt voor toerisme, een aantal is slechts beperkt toegankelijk en een aantal is beschermd gebied. In 2019 is het Jubail Mangrove Park in Abu Dhabi geopend en in 2021 is het Khor Kalba Mangrove Centre in Sharjah heropend (na 10 jaar restauratie). De Al Zora Wetland in Ajman en Khor Al Beidah Wetlands in Umm Al Quwain, zijn populaire mangroves voor een kano of kayak tour.

Wadi recreatie

De omgeving van Dubai biedt excellente mogelijkheden om er op uit te trekken en de wadi’s in de bergen te gaan verkennen. Het is dus niet zo heel moeilijk om het natuurlijke schoon, dat het gebied al heeft, verder te ontwikkelen. Dat gebeurt de laatste jaren ook volop. De infrastructuur in het buitengebied wordt steeds beter, met nieuwe verkeerstunnels en vanaf de hoofd-autoroutes wordt er bewegwijzering naar de wadi’s aangelegd. Bij de wadi tref je nu veel vaker goede voorzieningen, zoals een centrale parkeerplaats, een duidelijk startpunt met foodtrucks en één of meerdere restaurants, meerdere bewegwijzerde wandelroutes, een park (met speelvoorzieningen en zitjes), een camping met enkele voorzieningen en, voor wie de top bereikt om op de wadi kijken, een ‘hoogste punt landmark fotomoment’. Wadi’s zijn in overvloed in de VAE, en het heeft weinig nodig om dit natuurlijk potentieel op de kaart te zetten. Een nieuwe markt en zeker na een regenbuitje, is het wadirijden met een 4×4 een unieke outdoorsport belevenis.