Een visie op recreatie en toerisme: Jos Klerx over de toekomst van de vrijetijdssector

Tijdens LeisureTalk sprak Jos Klerx, sectormanager horeca, recreatie en toerisme bij Rabobank, over de uitdagingen en kansen binnen de vrijetijdssector. Tegen de iconische achtergrond van de Domtoren in Utrecht gaf hij zijn visie op hoe deze vitale sector zich richting 2040 kan ontwikkelen.

“Recreatie is essentieel voor ons geluk en onze productiviteit”

“De recreatiesector is niet alleen belangrijk voor de economie, maar ook voor ons welzijn,” benadrukt Klerx. “Vrije tijd helpt ons ontspannen en maakt ons gelukkig. Het belang hiervan is onmiskenbaar, vooral in een wereld waar werkdruk en verantwoordelijkheden toenemen.”

Met een bijdrage van 4-7% aan het Nederlandse bruto binnenlands product is de sector een economische pijler. Tegelijkertijd ziet Klerx dat slimme investeringen, innovatie en samenwerking noodzakelijk zijn om toekomstbestendig te blijven.

Zes grote uitdagingen voor de sector

Tijdens het gesprek schetste Klerx zes thema’s die de toekomst van recreatie en toerisme bepalen:

Ruimtegebrek

“Nederland heeft simpelweg niet genoeg ruimte om aan alle groeiambities te voldoen,” stelt Klerx. Innovatieve oplossingen zoals multifunctionele recreatiehubs kunnen hier uitkomst bieden.

Personeelstekorten

De sector blijft arbeidsintensief. Technologie kan echter helpen bij het efficiënt inzetten van personeel door middel van datagedreven processen en slimme planningstools.

Digitalisering

Automatisering wordt steeds belangrijker. Denk aan digitale inchecksystemen of robots die schoonmaak- en logistieke taken overnemen. Dit verhoogt niet alleen de efficiency, maar biedt gasten ook meer autonomie.

Voedseltransitie en verspilling

Met een verschuiving naar plantaardige producten en minder voedselverspilling kan de sector kosten besparen en duurzaamheid stimuleren. Horecaondernemers die verspilling meten, realiseren al tot 20% reductie.

Klimaat en duurzaamheid

Investeringen in energiebesparing, biodiversiteit en hernieuwbare energie zijn essentieel. Klerx noemt als voorbeeld recreatieparken die inzetten op zonnepanelen en warmtepompen.

De veranderende gast

Demografische veranderingen vragen om nieuwe concepten. Oudere gasten zoeken rust en comfort, terwijl jongere generaties avontuur en beleving willen. Glamping is een van de niches die hierop inspeelt.

Vanuit het perspectief van de ondernemer

Ondernemers in de vrijetijdssector worden geconfronteerd met een groeiende lijst van eisen. “De ondernemers moeten al zoveel,” erkent Klerx. “Er is wetgeving, er zijn transities en de druk om betaalbaar te blijven is enorm. Ketens worden dominanter, vervuiling moet worden doorberekend, en zonder aanpassingen raak je out of business. Daarnaast kampen ondernemers met personeelstekorten en stijgende loonkosten. Het inspelen op generatie Z, met hun behoefte aan zingeving, voegt een extra laag van complexiteit toe.”

Inspelen op automatisering, AI en robotisering is volgens Klerx cruciaal. “Het is veel, maar het biedt ook kansen. Digitalisering kan processen stroomlijnen en gastvrijheid verhogen. Duurzaamheid is net zo belangrijk: de tijd dringt. Ondernemers moeten nu investeren in waterbesparende oplossingen en energie-efficiënte systemen, anders dwingen regelgeving en Europese normen ze hiertoe.”

Voor familiebedrijven is de uitdaging extra groot. “Bij een derde generatie bedrijf speelt ook de vraag naar onafhankelijkheid een rol. Hoe blijf je zelfstandig terwijl je moet voldoen aan complexe eisen?”

“We moeten anders naar de sector kijken”

Ondanks deze uitdagingen pleit Klerx voor een positief perspectief. “We moeten anders naar de sector kijken. Het is complex, maar wel noodzakelijk. Met de schaarste aan personeel moeten we op een andere manier productiever worden. Innovatie en samenwerking zijn de sleutel.”

Hij wijst erop dat duurzaamheid kansen biedt. “Waterbesparingsplicht en andere milieueisen komen eraan, maar ondernemers die hier proactief op inspelen, kunnen concurrentievoordeel behalen. Het vraagt om aanpassingsvermogen, maar het opent ook de deur naar nieuwe markten en klantgroepen.”

Klerx vat het samen: “De gast, verduurzaming en digitalisering vormen de driehoek waar we het antwoord moeten vinden.”

Samenwerken en vooruitdenken

“Ondernemers hoeven deze uitdagingen niet alleen aan te pakken,” benadrukt Klerx. “Samenwerking is de sleutel. Er zijn al prachtige voorbeelden van innovatie en duurzaamheid in Nederland. Leer van elkaar en groei samen.”

Een sterk voorbeeld is een netwerk van campings dat gezamenlijk investeert in duurzame energieprojecten. Dit verlaagt niet alleen kosten, maar creëert ook een gedeeld platform voor kennisuitwisseling.

Blik op de toekomst

Ondanks de vele uitdagingen blijft Jos Klerx positief. “Blijf de gast centraal stellen. Investeer in een product waar je achter staat en wees flexibel. Met samenwerking en een strategische aanpak kan de recreatiesector uitgroeien tot een nog vitalere en toekomstbestendige pijler van Nederland.”

Over Jos Klerx

Jos Klerx is al ruim 13 jaar verbonden aan Rabobank, waarvan de laatste acht jaar als sectormanager horeca, recreatie en toerisme. Met een achtergrond in de restaurantbranche en een master in Supply Chain Management heeft hij een unieke blik op trends en ontwikkelingen binnen de sector.

“Vrije tijd is essentieel,” aldus Klerx. “Als je vraagt wat mensen afgelopen weekend hebben gedaan of kijkt naar hun laatste 10 foto’s, is de kans groot dat deze momenten in onze sector zijn genomen.”