Grote regionale verschillen in de markt voor vakantiewoningen

Begin oktober publiceerde de NVM voor de zesde keer het rapport ‘De Nederlandse markt voor recreatiewoningen’. Het rapport biedt een gedegen inzicht in de vraag en aanbod van vakantiewoningen – en besteedt ook aandacht aan de diversiteit in de regio’s en in de verschillende marktsegmenten. In dit artikel hebben we daar ook nog enkele CBS gegevens toegevoegd. 

Feiten:

Aantal verkochte vakantiewoningen in 2018: 4600 (+4,8%); Sinds de start van de dataverzameling in 2004 is dit veruit het hoogste aantal verkopen. De groei vlakt wel af. De gemiddelde verkoopprijs van een vakantiewoning in 2018 was: € 147.600 (+ 0,5%); In de voorgaande jaren van grote vraag bedroeg de prijsstijging tussen de 3,5% en 7% op jaarbasis. De grootste stijgingen in de markt qua aantal transacties en prijzen lijken nu voorbij. Ongeveer 9 op de 10 verkochte woningen betreft een vrijstaande woning, vaak een bungalow.De gemiddelde woninggrootte bedraagt 70 m2, op een perceel van gemiddeld zo’n 425 m2.

Trends: 

Woningen steeds groter; Tweederde van de verkochte recreatiewoningen is tussen de 50 en 100 meter groot. Inmiddels is 1 op de 5 verkochte woningen groter dan 100 meter, 15 jaar geleden was dat nog slechts 1 op 8 woningen. Gemiddelde prijs m2 stijgt gestaag; De gemiddelde transactieprijs per m2 lag in 2018 op ruim € 1.900. Dat is 1,7% hoger dan in 2017. Topsegment recreatiewoningen groeit; De afgelopen 15 jaar beslaat het duurdere segment (>€200.000) een steeds groter aandeel in het totaal aantal verkopen. Er ontstaat een luxe topsegment van ruime en duurdere recreatiewoningen op gewilde locaties. Dit gaat ten koste van het middensegment dat een steeds kleiner aandeel van de markt vormt (48% in 2004 en 33% in 2018). Daling van het aanbod; Het aantal aangeboden recreatiewoningen liet vorig jaar voor het eerst een stevige daling zien. Dit jaar zet de daling door, maar niet zo sterk als in 2018. Op 1 januari 2019 bedraagt het aantal aangeboden recreatiewoningen bijna 2.600, een daling van 7,2% ten opzichte van het aanbod op 1 januari 2018. De NVM noemt de markt voor vakantiewoningen op dit moment ‘evenwichtig’. Verschillen marktsituatie per prijssegment; In de lagere prijssegmenten (tot €100.000) wordt er meer verkocht dan er beschikbaar is. In de hogere prijssegmenten, zeker in het topsegment boven de half miljoen euro, is er sprake van overaanbod.

Ontwikkelingen in de regio’s verschillen sterk

Het kustgebied van Noord-Holland en de Veluwe/Utrechtse Heuvelrug en Zeeland vormen de traditionele top-3. Samen zijn ze goed voor bijna de helft van alle transacties. Uit cijfers van het CBS blijkt dat het aantal open verblijfsaccommodaties op vakantieparken (peildatum = maand juli) in 2017 uit kwam op 298.095; in 2018 op 308.509 (+3,5%); en in 2019 op 328.183. (+6,3%). Opvallend constatering is dat in dezelfde periode (2017 – 2019) het aantal vakantieparken afnam van 1501 naar 1383. (-8%). Logische conclusie is dat vakantieparken gemiddeld wat meer huisje omvatten. 

Zeeland kent een heel eigen dynamiek

Voor het CBS is Zeeland onderdeel van de toeristische regio ‘Deltagebied’. In 2018 worden hier 16.714 vakantiewoningen geteld. Dat zijn er 2549 meer dan in 2017. NVM: In Zeeland daalde het aantal transacties in 2018 licht met 1,3% t.o.v. 2017. De gemiddelde transactieprijs kwam uit op € 200.000. Daar staat tegenover dat er in Zeeland relatief ruime woningen worden aangeboden (gem. 90 m2). Op 1 januari 2019 was de gemiddelde vraagprijs (dus niet de verkoopprijs!) meer dan 700.000 euro. De oorzaak hiervoor is dat er in Zeeland veel nieuwbouw is met hoge prijzen. Van het totale nieuwbouwaanbod staat maar liefst 45% in Zeeland. Een deel van het nieuwbouwaanbod betreft twee grote parken aan het Veerse Meer/Kamperland met prijzen van 600.000 tot ruim boven de miljoen.

Veluwe / Utrechtse Heuvelrug

CBS: De Veluwe en Veluwerand hebben na de Noordzee Badplaatsen de meeste vakantiewoningen in het gebied. Dat waren er in 2018: 28.830. Ten opzicht van 2017 is dat een groei van 6,5%. Het aantal vakantieparken bleef nagenoeg gelijk (220). In deze regio was de stijging in transacties met meer dan 12% erg groot. Makelaars verklaren de stijging door de groeiende vraag uit de Nederlandse markt. Op de Veluwe zijn nog relatief veel woningen te vinden met een bescheiden prijskaartje. De Veluwe heeft, na de provincie Flevoland, gemiddeld de laagste transactieprijs met m2. De Veluwe staat op kop als toeristenregio waar de meeste vakantiewoningen te koop staan. Het aanbod is tussen 2017 en 2019 wel heel sterk afgenomen. 

NoordzeeBadplaatsen

CBS: Het totale arsenaal aan vakantiewoningen in de Noordzee Badplaatsen lag in 2018 op 55.810. Dat is nagenoeg gelijk aan 2017. Het aantal vakantieparken steeg van 303 (2017) naar 312 (2018). NVM: In de belangrijke toeristische regio langs de kust van Noord-Holland, waar het aanbod al erg beperkt was, is het aanbod weer sterk gedaald, met 17%. In de regio langs de kust van Noord-Holland is de krapte op de markt nu het grootst: weinig aanbod, veel verkopen met als gevolg prijsstijgingen.

Andere regio’s:

De regio Limburg laat een tegenstelde ontwikkeling zien ten opzichte van het landelijke beeld. De prijzen van verkochte woningen dalen al een aantal jaar, terwijl het te koop staande aanbod verder groeit. NVM makelaar Wessem ziet dat er in Limburg nog altijd veel campings worden omgebouwd naar vakantiepark; waardoor het aanbod stijgt. Dat strookt met de CBS cijfers die in 2018 een groei in aantal vakantiewoningen lieten zien van 4% (totaal: 44.055)

Waddeneilanden

De Waddeneilanden hebben een heel eigen profiel. Door de beperkte groeiruimte liggen de verkoopprijzen hier ver boven het Nederlandse gemiddelde. Alhoewel de prijzen tegen de € 300.000 aan zitten is de gemiddelde transactieprijs t.o.v. 2017 wel met ruim € 50.000 gedaald. Een NVM makelaar in het gebied ziet dat oudere huisjes op kavels steeds vaker worden afgebroken en vervangen door dure vakantiepaleizen. De provincie Noord-Brabant wordt gezien als een regio die wat minder in trek is. Dat blijkt ook uit de CBS cijfers. Er is sprake van een lichte daling van het aantal vakantiewoningen naar 30.430. Afgelopen jaren worden er programma’s uitgevoerd om verloederde recreatiebedrijven op te knappen of uit de markt te nemen. Een locatie waar juist heel veel positieve ontwikkelingen plaatsvinden is de regio rond de Efteling. 

Drenthe

In Drenthe is het aantal transacties met 12,5% gedaald. De NVM ziet dat er minder aanbod op de markt is in deze regio. Volgens cijfers van het CBS is het aantal vakantiewoningen in Drenthe in 2018 met 4% naar 31.045. De regio’s met de sterkste stijgingen in aantal transacties (van 20% tot 30%), zijn Flevoland, Brabant en Twente/Salland), maar dit zijn in transactieaantallen niet de belangrijkste regio’s voor de Nederlandse vakantiemarkt.

Meer informatie: www.nvm.nl