Passie voor recreatie: “Zij die gaan, hebben altijd gelijk”

Interview met Bert van Zijtveld, eigenaar DHKMP
(De Heikamp / Klimbos Achterhoek & BoerNaarBord)

Prachtig gelegen in de bossen naast het bekende doolhof van Ruurlo in de Achterhoek ligt De Heikamp. Bert en Martine van Zijtveld zwaaien hier al jarenlang de scepter. Recent hebben zij de Ondernemersprijs Achterhoek 2023 in de wacht gesleept. Deze onderscheiding erkent en eert de onderneming die voortdurend innoveert vanuit beleving. Een toonaangevende no-nonsens Achterhoekse onderneming.

Een stukje historie
Toen Berts ouders Greet en Jo van Zijtveld boerderij De Heikamp in 1972 kochten, deed het in eerste instantie dienst als manege. Later werd de boerderij verbouwd tot pannenkoekenhuis. In een piepklein keukentje, op een 4-pits fornuis, werden de pannenkoeken gebakken. Er waren twaalf borden om uit te serveren. Het aantal gasten bleef groeien. Toen De Heikamp in 1985 door het Algemeen Dagblad werd uitgeroepen tot ‘Beste Pannenkoekenhuis van Nederland’, stroomden de gasten uit alle windstreken toe. Om de vraag naar pannenkoeken aan te kunnen, werd de boerderij een jaar later grondig verbouwd en uitgebreid. Sinds 1997 is De Heikamp in handen van zoon Bert en zijn vrouw Martine. En de pannenkoeken komen nog steeds goed uit de bus bij landelijke smaaktesten.


Bert is naast eigenaar van De Heikamp ook graanteler, eigenaar van Boer Naar Bord en mede-eigenaar van 2Wine (wijn in blik) en Klimbos Nederland met vestigingen in de Achterhoek, Veluwe, Brabant, Biesbosch en het Gooi. De passie voor ondernemen in gastvrijheid is hem aangeboren.

Hoe ben je in het bedrijf terecht gekomen?

“Als je maar niet in de paarden gaat” zei mijn moeder altijd. En dat Bert iets in de horeca ging doen was evenmin vanzelfsprekend. Na zijn studie bedrijfskunde werkte hij meer dan 26 jaar voor het internationale computerbedrijf IBM. Maar toen zijn moeder het bedrijf van zijn ouders 25 jaar geleden toch wilde overdragen, ging het ondernemersbloed stromen en het hart sneller kloppen.

Waaraan heeft De Heikamp in jouw ogen zijn succes vooral te danken?

Bert: “Innoveren in beleving is de constante. Dat zorgt voor continue groei. Maar we verloochenen onze afkomst nooit. Goede en lekkere pannenkoeken blijven de basis. Omdat we op een plek zitten waar relatief weinig mensen wonen, moeten we wel innoveren om mensen te blijven trekken. En als ik nu terugkijk op wat we gedaan hebben, zie ik dat we ons bedrijf mee-ontwikkeld hebben met onze gezinsfases. We hebben een kabouterpad aangelegd toen onze kinderen klein waren, een speurspel ontwikkeld toen ze wat ouder waren en toen ze weer ouder werden kwam het Klimbos.”


Welke tegenslagen hebben jullie als ondernemer gekend en hoe heb je die overwonnen?

Bert: “Tegenslagen op zakelijk vlak moet ik eigenlijk heel hard over nadenken. Als je tien dingen doet en de helft mislukt, dan gaan er nog vijf goed en heb je eigenlijk geen tijd om stil te staan bij wat niet is gelukt. Je hebt alle tijd nodig voor alles wat wel goed gaat.” ”Ook de Corona-tijd zijn we goed doorgekomen. Met goede vriend Alain Schepers, (ondernemer/verslaggever) heb ik toen 200 kilometer gelopen naar Den Haag om Rutte op te roepen uit zijn torentje te komen en oog te hebben voor het ondernemersleed wat de crisis aanrichtte. Die Pelgrimstocht werkte louterend. Er kwam volop aandacht op TV en in kranten voor deze actie. Ons motto ‘Zij die gaan hebben altijd gelijk’ werd hiermee bevestigd. Ik heb overigens wel ideeën gehad die minder goed uit de verf zijn gekomen. Een lounge-terras in het bos of een strooptocht waarbij deelnemers zelf hun pannenkoekingrediënten moesten verzamelen, was ik zelf erg enthousiast over, maar onze gasten minder. Maar echte tegenslagen heb je niet op zakelijk vlak. Die spelen zich af in je omgeving. Het overlijden van een medewerker heeft mij erg aangegrepen en is erger dan alle zakelijke beslommeringen.”

Welke slimme actie of innovatie heeft jullie veel gebracht?

Bert: “Toen er jaren geleden sprake was van het mogelijk doorgaan van de Elfstedentocht heb ik het NK Terras schaatsen georganiseerd. Ik heb ’s-nachts laagje voor laagje mijn terras besproeid en de volgende ochtend lag er een ijslaag. Zeven deelnemers hadden zich aangemeld, maar we behaalden er enorme publiciteit mee. Ik stond zelfs op de voorpagina van de Telegraaf. Ook had ik als eerste in Europa een pannenkoekenprinter. Dat leidde tot TV-aandacht, een openingshandeling met Umberto Tan en we werden quiz-deelnemer bij de Keuringsdienst van Waarde.

Ik ben ook trots op de Heikamp-academy, een eigen opleiding voor 14-jarigen als kennismaking met de horeca. Als vorm van sociaal-maatschappelijk ondernemen leiden we ook jongeren met een rugzakje en/of Wajong-uitkering op voor het horeca-vak.”
“En natuurlijk blijven we ieder jaar strijden om de beste pannenkoek van Nederland te maken. Dat creëert trots bij al onze medewerkers. In het hoogseizoen hebben we wel tachtig medewerkers in ons team.”


Welke trends zien jullie in de markt?

Bert: “Ik had verwacht dat we al in een recessie zouden zitten, maar dat is gelukkig niet uitgekomen.” “Wat ik hoop is dat er nu eindelijk meer sprake van deregulering zal zijn. De regeltjes waaraan ondernemers zich moeten houden kosten zoveel tijd, energie én geld, dat dit niet langer gevraagd kan worden van het MKB.”

Waar ben je het meest trots op?

Bert: “Ook hier is het weer iets op persoonlijk vlak. We hebben bij De Heikamp een medewerkster in dienst die hier startte met een beperking. Inmiddels werkt zij al jaren zelfstandig voor ons en is zij een belangrijke vaste waarde in ons team.”

Hoe is jullie relatie met de collega-ondernemers in de stad en met de lokale overheid?  

Bert: “We hebben hier een cultuur van samenwerken. Lokale ondernemers, overheid en staatsbosbeheer proberen samen verbindingen te maken. Zélf vind ik het ook erg plezierig dat ik bij tal van collega-ondernemers gewoon kan binnenlopen en kennis kan ophalen en delen. Dit is een waardevol sociaal netwerk.”

Wat mist de toeristische sector in jouw ogen nog?

Bert: “De aandacht voor mobiliteit raakt ondergesneeuwd. Goed openbaar vervoer, niet alleen in de Randstad, maar vooral ook in de regio en tussen Randstad en regio is van groot belang voor de toeristische sector. Dat draagt bij aan behoud van de leefbaarheid. Net zo als aandacht voor deregulering, waarover ik het al eerder had.”

Heb je iets wat je nog graag kwijt wilt of heb je een ‘stokpaardje’ wat niet onbenoemd mag blijven? 

Bert: “Ik ben als creator/initiator betrokken geweest bij het Liefdespad. Het Liefdespad is een prachtige route van ruim 5 km in het gemoedelijke dorp Ruurlo, hartje Achterhoek. Op verschillende plaatsen langs het pad vind je bijzondere Loveseats; kunstzinnige banken of stoelen die uiting geven aan de liefde voor de plek of een speciaal thema. Denk aan liefde voor het water. Liefde voor de natuur. Liefde voor techniek. Liefde voor het platteland. Liefde voor diversiteit. Het pad verbindt het centrum met o.a. Museum More een geschenk van de onlangs overleden zakenman en kunstliefhebber Hans Melchers – met de omgeving.


“Volg je hart, dat klopt altijd!”

Ouwehands Dierenpark werd in 1932 opgericht en bestaat dus inmiddels al ruim negentig jaar. Het is één van de oudste dierentuinen van ons land. Sinds 2004 zwaait Robin de Lange de scepter over dit fraaie dierenpark op de Grebbeberg bij Rhenen. Een park wat onder zijn leiding is uitgegroeid van driehonderdduizend bezoekers per jaar tot meer dan één miljoen gasten op jaarbasis.

Hoe ben je in dit vak beland?

Robin begint enthousiast te vertellen over zijn start in de recreatiesector bij Museumpark Archeon en zijn vervolgstap naar Vakantiepark Duinrell. “Nadat ik daar in 2000 marketingmanager was geworden werd ik in 2004 benaderd door Marcel Boekhoorn, de eigenaar van Ouwehands, om het gedateerde dierenpark in Rhenen een impuls te geven. Het park was praktisch failliet, er was sprake van achterstallig onderhoud en er was geen businessconcept. Om de noodzakelijke veranderingen door te voeren was niet eenvoudig. De eerste jaren was vooral sprake van overleven, maar toen we het concept eenmaal duidelijk hadden, zette de groei zich in.”

“Wij zien ons zelf als ‘warriors’, strijders die de barricaden opgaan met als doel herstel van de natuur!”

Kun je iets meer vertellen over hoe jullie het park als het ware opnieuw hebben ingericht?

Robin legt uit: “Het is belangrijk dat de gasten wat te beleven hebben tijdens hun bezoek. Zo hebben we op bijzondere plekken speelmogelijkheden gecreëerd. We waren de eerste dierentuin met een overdekte speeltuin. RavotAapia is met 4000m2 een grote overdekte speeljungle waar kinderen spelenderwijs van alles leren over het leven van dieren in het wild. In het Afrikaanse Umkhosi beleven kinderen spannende avonturen tijdens een klimsafari en in Het Berenbos kunnen jong en oud op expeditie.”


“Verder hebben we ingezet op parkentertainment, waaronder een muzikale familieshow met ons character Bamboo Bill. En al eerder hadden we in samenwerking met Nickelodeon de populaire jeugd-soapserie Zoop opgenomen in ons park, waarin onder andere Nicolette van Dam speelde.”

Wat zijn jouw persoonlijke drijfveren?

Robin geeft aan dat het runnen van een dierenpark teamwerk is. “Wij hebben allemaal liefde voor dieren en natuur en willen dat overbrengen op onze bezoekers. Het gaat er niet alleen om dat onze gasten een leuke dag hebben, maar ook  dat zij zich  na hun bezoek meer bewust zijn van het belang van natuur- en diersoortenbehoud. Hiertoe is ook de stichting Ouwehand Zoo Foundation opgericht. In een wereld waar de natuur onder druk staat, wil Ouwehands Dierenpark bewondering voor de natuur stimuleren en mensen aanzetten tot nadenken en handelen. Vanuit de Ouwehand Zoo Foundation doneert Ouwehands Dierenpark jaarlijks ruim één miljoen euro aan projecten waarbij o.a. bescherming van leefgebieden tegen stroperij, educatie van de bevolking en soortbehoud centraal staan.”

Wat beschouw je als grootste succes en grootste tegenslag?

“De komst van de reuzenpanda’s Xing Ya en Wu Wen heeft onze stoutste verwachtingen overtroffen en is een enorm succes geworden. We zijn hier jaren (vanaf 2000) mee bezig geweest. Onder anderen de premiers Kok, Balkenende en Rutte zijn betrokken geweest bij de gesprekken hierover met China. Maar in 2015 is het uiteindelijk gelukt. We namen hiermee wel een behoorlijk risico, want voor de huur van de panda’s moeten we vijftien jaar lang één miljoen dollar overmaken aan de Chinezen. Een deel verdienen we terug met de merchandise rondom de panda’s en uiteraard ook door het vele extra bezoek wat we trekken met de reuzenpanda’s.


Een grote tegenslag was wel de vier sluitingen die we hebben moeten doorstaan tijdens de afgelopen twee corona-jaren. De na-weëen hiervan ervaren we nog steeds, maar we zitten nu ruim een jaar later weer bijna op ons normale niveau.”

Hoe is jullie relatie met de lokale overheid?

“We hebben als grootste attractie van de regio uiteraard geregeld gesprekken met gemeente en grondeigenaar Utrechts Landschap, waarbij ook onze wens om te kunnen groeien besproken wordt. Om het dierenpark ook op de lange termijn succesvol te laten zijn is uitbreiding op termijn van levensbelang. Hierdoor blijven wij aantrekkelijk voor gasten en kunnen wij blijven bijdragen aan bewustwording en natuurbescherming. Het hoofddoel van Ouwehands Dierenpark!”

Tot slot heb je nog advies aan collega-ondernemers?

Robin sluit af: “Ondernemers moeten doen waar ze goed in zijn: ondernemen. De huidige personeelskrapte en prijsstijgingen zijn zorgelijk, maar juist nu moet je er als ondernemer vol voor gaan. Kijk waar je je in onderscheidt en focus op omzet.”

Nicole van de Sande zwaait samen met haar man Bob de scepter over Recreatiepark d’n Mastendol in de bossen van Rijen, Noord-Brabant. Een avontuurlijke familiecamping met verwarmd zwembad, grote natuurspeeltuin, stoere boomhutten, knusse trekkershutten, twee appartementen en ruime vaste en toeristische kampeerplekken. Maar ook een escaperoom, sfeervolle horecagelegenheid en speeleiland met professioneel animatieteam in de vakanties maakt onderdeel uit van het recreatiepark.

Met Brabantse gastvrijheid verwelkomt Nicole haar gasten. Alle reden voor een nadere kennismaking voor de rubriek ‘Passie voor Recreatie in Recreatief totaal’.

Hoe ben jij hier op deze plek terecht gekomen?

“In de zomer van 1996 deed ik vakantiewerk op deze camping. Daar werd ik verliefd op Bob, de zoon van de eigenaar, die al sinds 1991 in het bedrijf zat. En Bob was ook verliefd op mij hij. Bob’s ouders runden de camping al sinds 1987. Nadat zijn vader overleed heeft Bob samen met zijn moeder de camping beheerd. Ik zat toen nog in de sociaal-pedagogische hulpverlening. Maar zo’n achttien jaar geleden kwam bij mij de omslag. Tijdens een trip naar Denemarken georganiseerd door Kompan speeltoestellen zag ik dat de kinderen van de werknemers van de Lego-fabriek een eigen avontuurlijke en uitdagende speeltuin ter beschikking hadden. Een speeltuin waar kinderen écht op ontdekking konden. Zo iets leek mij ook wel wat. Bob en ik besloten toen in 2003 om de camping volledig over te nemen en er een avontuurlijk recreatiepark van te maken met behoud van vaste en toeristisch gasten.”

Boshuis Dorus woonkamer - Recreatiepark d’n Mastendol

Waaraan heeft Recreatiepark d’n Mastendol zijn succes te danken?

“De negen boomhutten die we inmiddels – zonder externe financiering – gerealiseerd hebben” vertelt Nicole trots “hebben zeker bijgedragen aan ons succes.” “We hebben dit in fases gedaan om het behapbaar te houden. De hutten gebouwd door boomhuttenbouwer boomhut.nl zijn grote fraaie glamping-accommodaties geworden. We hebben nu vijf 6-persoonshutten en vier 4-persoonshutten, waar we zelfs hele familiefeesten in kunnen huisvesten. Ik heb zelf de boomhutten allemaal uniek ingericht. Ik struin rommelmarkten af en koop meubels en andere attributen waarvan ik denk dat ze passend zijn in het interieur. Dat maakt iedere hut uniek.

We hebben zelfs een boomhut met eigen sauna en escaperoom Verder is onze natuurspeeltuin een hele fijne plek voor de kinderen. De ene noemt het het fort van de ridder, de ander het kasteel van de prinses.”

Waar heb je het meest van geleerd?

“Ik leer elke dag nog bij. Mijn man en ik hebben bewust de taken gescheiden. Hij zorgt voor de ‘harde’ kant, de techniek en de bouw, ik voor de ‘zachte’ kant, het welzijn van de gasten en de horeca. Ik vind het belangrijk dat de gasten blij zijn.

Welke slimme innovatie heeft jullie veel gebracht?

“Toen we het idee kregen voor ons boomhuttendorp kwam net de Efteling naar buiten met het nieuws dat ze een Bosrijk wilden gaan realiseren. In eerste instantie baalden we daarvan. Dachten we net een goed idee te hebben, gaat een grote speler als de Efteling dat ook doen. Maar toen we hun plannen verder bekeken zagen we dat de buitenkant van de verblijfsaccommodaties misschien wel op elkaar leken, maar het interieur compleet anders was dan wat wij voor ogen hadden. Waar op het Bosrijk van de Efteling veel meer gestandaardiseerd moet worden, konden wij allemaal unieke boshutten bouwen. We hebben zelf ‘spreekbuizen’ aangelegd tussen de boomhut van de kinderen en de boomhut van de ouders om zo een unieke ervaring te bieden. Ook hebben we een boomhut met eigen escaperoom. Deuren hebben we voorzien van glas-in-lood-raampjes en het servies wat we gebruiken is echt heel bijzonder. Ons afwerkingsniveau is heel erg hoog. Deze investeringen in comfort lonen. Ook het feit dat we de horeca in eigen beheer hebben genomen, hebben we geen moment spijt van.”

Hoe is jullie relatie met de overheid?

Nicole geeft aan dat het natuurlijk altijd wat trekken en duwen is, maar dat zij heel erg enthousiast is over de inzet van wethouder Rolph Dolfs. “Hij heeft echt heel veel voor ons gedaan. Mede dankzij hem komt er een vergunning voor 40 boomhutten, zodat we verder kunnen met het ontwikkelen van ons park.”

Heb ik nog iets gemist wat je graag nog kwijt wilt?

“We zijn best trots dat we genomineerd zijn door de ANWB voor de beste camping van het jaar 2023 in de categorie -de meest gewaardeerde huuraccommodatie-”.

En dat is een mooie afsluiting van dit interview over d’n Mastendol, een recreatiebedrijf dat passievol gerund wordt!

Wil je online op de hoogte gehouden worden van onze artikelen? Volg Recreatief totaal ook op LinkedIn.

Waar haalt hij de tijd vandaan? Martin Bes, al ruim 18 jaar General Manager van diverse Landal-parken, waaronder meest recentelijk Landal Coldenhove, Landal Rabbit Hill en Landal Miggelenberg op de Veluwe. Verder is hij bestuurslid van het Veluwefonds, van Businessclub Gelderland Gastvrij, namens Koninklijk Horeca Nederland lid van de Veluwe Alliantie en lange tijd secretaris van het Toeristisch Platform Apeldoorn. Een bekende naam bij Landal én op de Veluwe. De Landal-missie ‘onvergetelijke vakanties waarmaken, met een positieve impact op de natuur, de regio, de mens en het klimaat’ Is Martin op het lijf geschreven.

Hoe ben jij bij als ‘hotello’ terecht gekomen in de dynamische camping- en bungalowwereld van Landal GreenParks?

Martin vertelt dat hij ooit in 1994 is begonnen bij het Radisson SAS Hotel in hartje Amsterdam, als Conference & Banquet manager en later F&B manager. Vervolgens als Operational Manager bij Novotel Amsterdam aan de slag, destijds het grootste hotel van Nederland. Op een dag kwam er een vacature voorbij dat er een General Manager gezocht werd voor het Landal-park Twenhaarsveld in Holten, Overijssel.

De totale verantwoordelijkheid over een park leek Martin wel wat, dus solliciteerde hij vanuit het stadse Amsterdam op de vacature in de totaal andere wereld van het groene oosten. Na eerst nog een zonvakantie in Egypte te hebben genoten om na te denken over deze carrièreswitch, gaat hij op een zondag voor de zekerheid toch maar eens kijken hoe het er op zo’n recreatiepark eigenlijk aan toegaat. En het contrast kon wat hem betreft niet groter zijn. Van de luxe wereld van een 5-sterren-hotel met sjiek tafellinnen zou hij terecht komen op een recreatiepark waar de hele dag door kinderen rennend en gillend over het park stuiven. Maar de fantastische ligging van het park in de natuur én de kans om de totale verantwoordelijkheid te krijgen over een vakantiepark maakte dat hij de sprong in het diepe durfde te nemen. En zo begon in 2004 Martin’s Landal-carrière.

Landal Greenparks Miggelenberg speelkasteel

Waaraan hebben de Veluwse Landal-parken waar je de scepter hebt gezwaaid hun succes te danken en jouw huidige park Landal Miggelenberg in het bijzonder?

Martin grijpt terug op de voorgangers waaruit Landal is ontstaan. In de tweede helft van de vorige eeuw exploiteerde Ennia en later Aegon, vakantieparken voor eigen personeel op unieke plekken in Nederland en Duitsland. Had je een “gewone” baan dan kon je destijds op de fiets naar de Veluwe vanaf Utrecht of Amsterdam. Zat je wat hoger op de hiërarchische ladder, dan had je mogelijk een auto tot je beschikking die je naar de Duitse parken aan de Moezel of de Saar bracht. In 1996 wordt Aegon vakantieparken overgenomen door een groep investeerders en worden de activiteiten voortgezet onder de naam Landal GreenParks. De parken op de Veluwe maken daar deel van uit. De unieke natuurlijke ligging van de parken zijn wat Martin betreft dé succesfactor. Primair is dit de reden om de parken te bezoeken. Vooral ook omdat deze uitnodigen voor herhaalbezoek vanwege de prachtige natuur en vele attracties en bezienswaardigheden. “Vakantiepark Miggelenberg is bovendien één van de weinige bungalowparken in Nederland die bovenop een berg ligt. Nou ja, bergje.” zegt Martin met een knipoog. Er zijn inmiddels meer dan honderd Landal parken in diverse Europese landen, waaronder Denemarken, Duitsland, de Alpenlanden en de UK .

Waar heb jij zelf het meest van geleerd?

Martin: “De veelzijdigheid van een functie als General Manager spreekt mij enorm aan. Je bent aan de ene kant gastheer voor je gasten en gelijktijdig buig je je over behouden van en de verkrijgbaarheid van personeel, de schoonmaak van de woningen samen met onze schoonmaak partner CSU, het groenonderhoud, inrichting van terrein én de diverse KPI’s uiteraard. Dat doe ik gelukkig niet alleen, maar met een enorm gedreven team van vakmensen om mij heen. Zo had ik twintig jaar geleden nooit kunnen bedenken dat we vandaag de dag bezig zouden zijn met klimaatadaptie. De Miggelenberg – de naam zegt het al – ligt op een berg(je) en dat betekent dat er bij regenbuien rivierstromen naar beneden ontstaan. Bij extreme buien zelfs dwars door het hoofdgebouw heen. Tegelijkertijd maakt de zandgrond in tijden van weinig regenval de bodem gortdroog. In nauwe samenwerking met Vitale Vakantieparken proberen we nu tot structurele oplossingen te komen, waarbij overvloedig water kan worden opgeslagen voor tijden dat er waterschaarste is. Ik leer dus nog iedere dag bij.”

Welke slimme innovatie heeft jullie veel gebracht?

Martin: “Tijdens en na Corona zijn er veel innovaties in een stroomversnelling geraakt. Zo hoeven gasten nu niet meer langs de receptie bij aankomst, maar ontvangen zij een digitale ‘sleutel’ op hun smart-phone, waarmee zij hun bungalow kunnen betreden. Dit receptieloos inchecken ervaar ik echt als een enorme innovatie. Ook het gebruik van QR codes voor het plaatsen van een bestelling in onze horeca draagt bij tot meer efficiëntie, zeker in een periode van personele krapte.”

Hoe is jullie relatie met de overheid?

Martin: “Uitstekend. Bij de Veluwe Alliantie zit je met ca 40 partijen om de tafel waaronder veel gemeentelijke- en provinciale bestuurders. Ook als bestuurder van Stichting Veluwefonds hebben we regelmatig met de overheid van doen. Samen bereik je meer dan alleen en kun je belangrijke onderwerpen agenderen. Door actief te zijn in netwerken heb je korte lijntjes en weet je elkaar makkelijk en laagdrempelig te vinden. Zo was ik destijds betrokken bij de oprichting van het Toeristisch Platform Apeldoorn, inmiddels opgegaan in Apeldoorn Partners, waarvan ik medevoorzitter en later secretaris ben geweest. De toenmalige Apeldoornse wethouder met Toerisme in zijn portefeuille, Mark Sandmann, is sinds een jaar onze Voorzitter bij Stichting Veluwefonds. Ook is het plezierig om met elkaar te sparren en te discussiëren over zaken die ons allen bezighouden of raken, plezier staat echter altijd voorop als je optrekt met je collega-ondernemers. Daarnaast vind ik het ook belangrijk dat we een goede relatie onderhouden met onze lokale buren. Ik nodig hen liever uit voor een kop koffie, dan dat we tegenover elkaar komen te staan.”

Met welke toeleveranciers werken jullie onder andere?

Martin: “SPAR is onze partner voor de supermarkt. Bidfood voor onze horeca, Eibe of Kompan leveren onze speeltoestellen, Sight Landscaping voor het groen onderhoud en Hellebrekers uit Nunspeet adviseert ons op gebied van zwembadtechniek. En zo hebben we nog meerdere partijen met wie we intensief samenwerken, onze preferred suppliers.”

Heb ik nog iets gemist wat je graag nog wilt vertellen?

Martin sluit af: “Het is al een tijdje stil rondom het mogelijk samengaan van Roompot en Landal GreenParks. Ik hoop dat we hierover spoedig uitsluitsel mogen ontvangen van de Mededingingsautoriteit, want onduidelijkheid en onzekerheid is voor niemand goed.”

Wil je online op de hoogte gehouden worden van onze artikelen? Volg Recreatief totaal ook op LinkedIn.

Boutique parc Soof op de Utrechtse Heuvelrug is het meest duurzame park van Nederland. Energieneutraal en het eerste met een triple A energielabel. Het park telt vijftig luxueus uitgevoerde eco-lodges. Vakantiepark Soof is in beheer van Jurjen van Dijk, derde generatie-eigenaar van familiebedrijf De Thijmse Berg en Henk Brons, ondernemer met dertig jaar ervaring in de recreatiebouw. Een derde vennoot is onlangs toegetreden. Dit is Albert Meeuwissen met veel ervaring in de Retail en ontwikkelingsgebied.

Nieuwe projecten staan al op stapel. Waterlodges aan de Nederrijn in de Betuwe en een uitbreiding van de exploitatie in het noorden van het land. In gesprek met Jurjen voel je zijn passie voor recreatie.

Hoe is Boutique Parc Soof ontstaan?

“In 2019 hebben we het voormalige terrein van Camping Bergbad gekocht met de ambitie hier een kleinschalig, duurzaam vakantiepark van te maken. We konden twee lodges per maand bouwen en in 2021 konden we de eerste lodges en brasserie in gebruik nemen.” Met gepaste trots vertelt Jurjen dat TV-persoonlijkheden Nicolette van Dam en Bas Smit zijn komen proefgeslapen op Boutique Parc Soof en hier op Instagram uitgebreid verslag van deden. “Sinds juni dit jaar zijn we officieel geopend en zijn alle vijftig lodges in gebruik. De ecolodges zijn particulier eigendom, waarvan zo’n 90% beschikbaar is voor toeristische verhuur.”

“Wat nog wel een leuk verhaal is’ vervolgt Jurjen “we waren op zoek naar een opvallende naam. Toen werd mijn dochter Sofie geboren en wisten we direct ons nieuwe park gaat Soof heten. We wilden bewust geen traditionele naam die de lading niet zou dekken. Meest voor de hand liggend zou park Bronzendijk zijn geweest, een samensmelting van de namen van beide compagnons, maar deze hebben we gelukkig alleen aan de entiteit achter Soof toegekend.”

Boutique parc Soof - duurzaamheid

Waaraan heeft Soof haar succes te danken?

Jurjen geeft aan dat het kleinschalige en persoonlijke karakter van het park en de sterke focus op duurzaamheid de kracht zijn van het bedrijf. “Daarnaast hebben we zelf de verantwoordelijkheid genomen voor alle facetten van ontwikkeling, beheer en exploitatie van de accommodaties. Ons animatieprogramma biedt bijvoorbeeld naast yogalessen ook boswachtersafari’s aan in nabijgelegen beschermde natuurgebieden. We vinden het belangrijk bij te dragen aan onze omgeving. Met iedere boeking ondersteunen we financieel het beheer van het tegenover ons gelegen Landgoed Prattenburg en Recreatiegebied Kwintelooijen. We willen voor onze accommodatie ook het Green Key-keurmerk verwerven en hebben de ambitie om qua energievoorziening off grid te gaan.”

Welke fouten hebben jullie gemaakt?

Jurjen: “We willen van alles een 10+ maken en dat doen we ook.” “We willen geen concessies doen aan het concept, maar bedrijfseconomisch is dat niet altijd de beste keuze.” “Verder zijn we erachter gekomen, dat we onze horeca groter hadden kunnen maken. Naast parkgasten maken ook veel passanten inmiddels gebruik van onze brasserie en terras. Dat hadden we kunnen opschalen.”

Welke slimme innovatie heeft jullie veel gebracht?

“Doordat we ingestoken hebben op écht duurzame, energieneutrale eco-lodges onderscheiden we ons in de markt. De woningen gaan zeker vijftig jaar mee. Ontwerper Dingemans Architectuur heeft gekozen voor verzwaarde houtskeletbouw met hoogwaardige isolatie van de buitenschil.

Hoe is jullie relatie met de lokale overheid?

Jurjen antwoordt vol overtuiging: “Uitstekend!” Naast een passie voor recreatie heb ik ook een passie voor planologische processen en we hebben elkaar daarin helemaal gevonden. Dit park is een win-win geworden. Een sterk verouderde accommodatie is nu een fraaie duurzame locatie geworden, die bijdraagt aan de uitstraling van Rhenen en de Heuvelrug en zorgt voor een hoogwaardige stroom aan toerisme. We treffen onze gasten overal aan in de lokale supermarkten, als ook in de culinaire hotspots van Rhenen. Burgemeester Hans van der Pas heeft niet voor niets in juni ons park officieel geopend.

Wat mist de recreatiesector in jouw ogen?

“Ik denk dat we waakzaam moeten blijven” begint Jurjen. “Zo wordt er regelmatig in de media een nogal zwart/wit beeld geschetst over campingbedrijven die herontwikkeld worden. Een goed tegengeluid blijft dan uit, waardoor er een vrij negatief beeld wordt gevormd. Onze sector mist dan een goede lobbyist. Dat is zonde. Met een concept als Soof laten wij juist zien dat kleinschalige herontwikkeling kan bijdragen aan vitalisering en een enorme toeristische stimulans geeft. Juíst door de aspecten kleinschaligheid, kwaliteit en duurzaamheid in ogenschouw te houden. Kleinschalige herontwikkelde (familie)bedrijven kleuren de recreatiesector en zijn in staat een authentieke ervaring te bieden. Wel moeten we waken voor ongebreidelde schaalvergroting. Daar moeten we met z’n allen aan werken.”

Met welke toeleveranciers werkt Boutique parc Soof onder andere?

Jurjen geeft aan met veel partijen fijn samen te werken. “Prosuco is onze sparringpartner voor marketingactiviteiten, Tommy Booking Support is ons online reserveringssysteem, ST&D Apeldoorn verzorgt ons slagboombeheer, Kletterstein Keileuk heeft bijzonder speelobjecten geplaatst en Xandrion is onze inkooppartner voor de horeca om maar eens een paar partijen te noemen.”

Heb ik nog iets gemist wat je graag nog wilt vertellen?

Soof Retreats is een concept wat zich leent om verder uit te rollen. Hiervoor gaan we graag samenwerking aan met geïnteresseerde partijen. Deze partijen kunnen contact met ons zoeken.

Bekijk alle ‘passie voor recreatie’ artikelen.

De Flierefluiter, misschien wel de allermooiste naam voor een recreatiebedrijf. Hoe ontspannen kun je recreëren? Jaarlijks trekt de Flierefluiter inmiddels 100.000 bezoekers én is drie jaar op rij bekroond tot Leukste Uitje van de provincie Overijssel. De speel- en recreatieboerderij heeft naast een grote binnenspeeltuin met onder andere trampolines, luchtkussens en skelterparcours, een buitenspeeltuin met buitenzwembad en waterspeeltuin, een kinderboerderij, mini-camping en horeca-faciliteiten.

Erwin Pronk (36) zwaait de scepter op dit bedrijf wat hij in 2019 heeft overgenomen van zijn ouders. Op zijn kaartje staat: ‘de grootste boer met fratsen’. Als we hem interviewen blijken dat vooral hele leuke fratsen te zijn!

Waaraan heeft de Flierefluiter zijn succes en de groei te danken?

Erwin vertelt hoe het bedrijf door de jaren heen is gegroeid: “De Flierefluiter is zo’n 25 jaar geleden opgericht. Eerst woonde mijn opa hier. Die verkocht nog wel eens ijs langs de weg, maar daar bleef het bij. Hij moest er wel ieder weekend voor thuis blijven. Vervolgens kochten mijn ouders deze plek en werd hun de vraag gesteld of ze ook ijs gingen verkopen. Eerst wilden mijn ouders dat niet, juist omdat je dan een hele dag thuis moet blijven voor een paar ijsjes. Maar bloed kruipt waar het niet gaan kan. In 1996 werden er wat speeltoestelletjes neergezet en elk jaar kwam er wat bij en werden steeds grotere stappen gezet. Er kwamen meer kinderfeestjes en schoolreisjes op de Flierefluiter. Zelf ben ik in 2009 in de maatschap gekomen. In 2012 hebben we de échte grote sprong gemaakt, door een grote speelschuur te realiseren. Die indoor-speeltuin van drie verdiepingen bleek een schot in de roos. Dat gaf een enorme boost aan het voor- en naseizoen.”

De Flierefluiter Overijssel luchtfoto

“Het bedrijf is eigenlijk een uit de hand gelopen hobby. Lokaal begonnen, toen regionaal en inmiddels komen bezoekers in een straal van een uur rijden hiernaartoe. Uit Amersfoort, Arnhem, Groningen en ook uit Duitsland weten gasten ons te vinden. We hebben altijd goed gekeken wat de mensen leuk vinden en hebben wat we verdiend hebben terug geïnvesteerd in het bedrijf. Een andere succesfactor is het team mensen waarmee we dit doen. Vrienden, buren, kameraden. In de zomer lopen er zo’n vijftig á zestig collega’s rond. En mijn ouders werken ook nog steeds fulltime in het bedrijf.”

Heb je als startend ondernemer ook ondernemersfouten gemaakt en wat heb je daarvan geleerd?

Erwin: “Iedere ondernemer maakt fouten. Iedere dag nog maak je kleine fouten, maar het belangrijkste wat ik geleerd heb, is niet te veel tegelijk te willen, want dan kun je niet de kwaliteit bieden die je voor ogen had.”

Welke slimme actie of innovatie heeft het bedrijf veel opgeleverd?

Erwin: “Het feit dat onze gasten hun eigen eten en drinken mogen meenemen, maakt ons onderscheidend. Tegelijkertijd verleiden we onze gasten met horeca-specials, zoals Latte macchiato’s specials en softijs in verschillende soorten en smaken. Onze attracties zijn gratis. Parkeren is gratis. Alles blijft zo overzichtelijk en betaalbaar voor onze klanten én zelf hoef ik geen politieagentje te spelen of mensen nu wel of niet zelf iets te eten of te drinken hebben meegenomen. Dat mag gewoon.”

Hoe is jullie relatie met de overheid?

Erwin: “Zoals dat voor veel ondernemers geldt, is zo’n relatie in de loop der jaren wisselend. Toen de Flierefluiter in 1996 begon, bestond weliswaar wel al het fenomeen van plattelandsontwikkeling, maar de regels waren nog onduidelijk of ontbraken gewoon. Al gaandeweg ontdekten we wanneer we tegen de grenzen aanliepen of er overheen gingen. Inmiddels hebben we een goede overlegrelatie. Ook van belang, omdat we nu vier jaar bezig zijn om een nieuwe uitbreiding te realiseren. We hebben de grond en willen onze bezoekers meer spreiden over een groter terrein.”

Erwin vervolgt: “Dat brengt me trouwens ook op de Coronatijd. We zijn toen noodgedwongen gestart met online-kaartverkoop en hebben ontdekt dat dat veel voordelen geeft om bezoekers te kunnen spreiden. Dit heeft tevens voordelen voor onze personeelsplanning. Wij zijn ervan overtuigd dat bezoekersspreiding bijdraagt aan een betere klantbeleving.”

Wat mist de recreatiesector in jouw ogen nog?

Erwin geeft aan in de Corona-periode samenwerking met collega-bedrijven te hebben geïnitieerd. “Gewoon al een gezamenlijke groeps-app zorgde ervoor dat we zaken konden uitwisselen en van elkaar konden leren. Die samenwerking zou ik graag intensiever willen, maar je merkt dat ondernemers na de coronaperiode weer drukker bezig zijn met de dagelijkse werkzaamheden en de samenwerking erbij inschiet. Voor mijzelf is Orlando het ideaalmodel. Daar zie je wat samenwerking tussen recreatiebedrijven een gebied kan brengen.”

Heb je iets wat je graag nog kwijt wilt of is er een stokpaardje wat niet onbenoemd mag blijven?

Erwin sluit af dat hij de Flierefluiter graag een ‘ouderwetse speeltuin’ wil laten blijven zijn. “Daar is het bedrijf groot mee geworden. Maar wel een bedrijf met grote diversiteit. Van een fraaie kinderboerderij, tot speeltuin met water én een mini-camping. En misschien wel een pannenkoekenrestaurant.” De tijd zal het leren. We gaan Erwin volgen.

Wil je online op de hoogte gehouden worden van onze artikelen? Volg Recreatief totaal ook op LinkedIn.

Accres Holding BV is één van de grootste lokale spelers in Nederland op het gebied van recreatie, sport en spel. De onderneming is actief in Apeldoorn, Almelo en Enschede. In de zomer telt dit bedrijf zo’n 350 medewerkers! Accres beheert en exploiteert maatschappelijk vastgoed. Daarnaast is Accres het Sportbedrijf van Apeldoorn. Het heeft een organiserende, verbindende, stimulerende en uitvoerende rol om Apeldoorners in beweging te krijgen.

Accres Holding Boschbad

Onder de BV van Accres Apeldoorn vallen onder meer: Kinderparadijs Malkenschoten, Kinderboerderij De Maten, Kinderboerderij Laag Buurlo, Aquacentrum Malkander, Openluchtbad Boschbad, Zwembad Het Kristal, Sporthal Mheenpark, Sportcentrum Matenpark, de gymzalen in Apeldoorn, Cultuurcentrum ACEC, Cultuurcentrum Huis voor Schoone Kunsten, Wijkcentrum De Groene Hoven, Wijkcentrum Orca, Wijkcentrum Dok Zuid, Wijkcentrum De Stolp, Dorpshuis De Hoge Weye en Zalencentrum Het Bolwerk. Accres beheert ook het stadspark Berg & Bos en organiseert hier jaarlijks het Openlucht Filmfestival. De horeca is op alle locaties in eigen beheer.

Naast Accres Apeldoorn bestaat ook Accres Almelo waaronder een zestal wijkcentra vallen. Ook de Family Entertainment Centers Zero55 in Apeldoorn en Enschede, waar je onder meer kunt karten, bowlen en lasergamen vallen onder de Accres Holding. Carla Maessen zwaait sinds anderhalf jaar de scepter over deze prachtige vrijetijdsorganisatie op het publiek-private snijvlak. Eerder was zij onder andere werkzaam in de hotellerie. Zo zwaaide zij de scepter bij Bilderberg Hotel de Keizerskroon. Als wij haar interviewen blijkt zij die achtergrond ook meegenomen te hebben naar Accres, wat je al terugziet op de homepage van de organisatie. De belofte luidt ‘gastvrij’, ‘meedenkend’, ‘betrouwbaar’, ‘toegankelijk’ en ‘lokaal betrokken’.

Waaraan heeft Accres Holding haar groei en succes te danken?

Carla geeft aan dat de unieke mix van activiteiten de kracht van de organisatie weerspiegelt. Accres is een zeer divers bedrijf met professionals in alle geledingen. Het bedrijf bezit unieke kennis. Dit vertaalt zich in een gestage groei en innovatie, óók buiten Apeldoorn. Hierdoor slagen wij erin de overhead enorm te drukken en het rendement te verhogen. Dit vertaalt zich weer in een steeds grotere vastgoedportefeuille die wij beheren en exploiteren.

Welke fouten hebben jullie als ondernemer gemaakt, waar ben je tegenaan gelopen en wat hebben jullie daarvan geleerd?

Carla; “Ik noem het niet direct fouten, maar vroeger was beheer & control leidend in de organisatie. Waren de sportvoorzieningen veilig, was de aansprakelijkheid op orde et cetera. Kort samengevat, stonden overal de noodzakelijke vinkjes. Uiteraard van wezenlijk belang, maar nog belangrijker is de maatschappelijke opdracht die het bedrijf vervult naar de opdrachtgever/aandeelhouder. Onze ‘Why’ is het bevorderen “Ik wil en zie dat mensen trots zijn op hun werk. Dat is ons kapitaal en willen we ook graag binnenboord houden” van gezondheid en geluk. Eén van onze bedrijfsonderdelen, Sportservice vertaalt die missie weer in de krachtige boodschap ‘Iedereen moet bewegen!’.

Welke slimme innovatie heeft Accres Holding veel opgeleverd?

“Ik stuur op impact”, zegt Carla. “Ik wil en zie dat mensen trots zijn op hun werk. Dat is ons kapitaal en willen we ook graag binnenboord houden. Alleen dan kunnen we blijven groeien én nieuwe opdrachtgevers binnenhalen. We zien onze activiteiten ook als afzonderlijke merken met ieder een eigen doelgroep, waarbij we voortdurend op zoek zijn naar de verbindingen die we kunnen maken tussen de verschillende activiteiten.”

Hoe is jullie relatie met de lokale overheid, zijn jullie volgend of leidend?

Carla: “Met een lokale overheid als belangrijkste opdrachtgever is intensieve samenwerking van groot belang. Ik zie het als een cirkel die door moet blijven draaien, waarbij we elkaar voeden. Dit is inherent aan een onderneming met een maatschappelijke opdracht.”

Wat mist de recreatiesector in Nederland in jouw ogen nog?

Carla antwoordt heel stellig: “een minister van toerisme en sport!” Een integrale aanpak van de uitdagingen waar de vrijetijdssector voor staat is essentieel voor verdere ontwikkeling. Of het nu gaat om de CAO of om de sportwet die sport en bewegen voor iedereen toegankelijk moet maken, dit soort zaken vraagt centrale aansturing.

Heb ik nog iets gemist of is er een stokpaardje wat je graag nog mee wilt geven?

Carla: “Duurzaamheid is een onderdeel van onze innovatie waar we het in dit gesprek nog niet veel over hebben gehad. Door een unieke samenwerking tussen Remeha en Aquacentrum Malkander hebben we een forse CO2-redactie voor Apeldoorn weten te bewerkstelligen. Accres maakt alle locaties die ze in beheer heeft steeds duurzamer. Dit soort duurzame, innovatieve samenwerkingsvormen dragen bij aan de maatschappelijke opdracht van ons bedrijf.”

Carla sluit af met een zin die beklijft:  “Uiteindelijk draait alles om aandacht”

Het is buiten windkracht 8 als ik de enthousiaste watersportondernemers Henri Ector en Arjen Kraan spreek. Er wordt zo voor de start van het seizoen nog volop geklust om helemaal klaar te zijn als de kabelskibaan weer gaat draaien en de eerste gasten komen. Ze hebben er zin in.

Henri – ooit opgeleid als fysiotherapeut – en Arjen – hij heeft sportmanagement gestudeerd – zijn een goed op elkaar ingespeeld ondernemers duo. Henri (51) heeft elf jaar geleden De Berendonck Sports Food & Fun opgericht. Tevens is hij mede-eigenaar van Zeumeren Watersport. Arjen Kraan is (31) de andere mede-eigenaar van dit watersportcentrum bij Voorthuizen. Arjen is twintig jaar jonger dan Henri en begonnen als medewerker van Henri toen die zijn watersportbedrijf in Wijchen op Recreatiegebied Berendonck startte. Sinds april vorig jaar zwaait Arjen de scepter over het andere watersportcentrum bij Recreatiegebied Zeumeren. Zowel Zeumeren Watersport als De Berendonck beschikken over een kabelskibaan en bieden onder andere mogelijkheden voor suppen en kanoën voor individuele recreanten en groepen.

Waaraan hebben jullie je succes als watersportonderneming te danken?

“We waren er vroeg bij” verklaren Henri en Arjen. “Al voordat het een échte trend werd, kon je bij ons waterskiën en wakeboarden op een kabelskibaan. Ook op de SUP-trend hebben we snel ingespeeld. Daarnaast hebben we prachtige locaties aan de recreatieplassen van Zeumeren en De Berendonck.” “Ook waren we corona-proof”, vult Arjen aan. “Hierdoor konden we midden in de corona-tijd het watersportcentrum in Zeumeren overnemen en uitbouwen. We hebben een goed eerste jaar gedraaid.”

Welke fouten hebben jullie als ondernemer gemaakt en wat hebben jullie daarvan geleerd?

“Als beginnende ondernemers hebben we ons bij de start op veel te sportieve uitjes gericht, waardoor we een deel van de markt misten. We hebben daarvan geleerd en bieden nu all-you-can-do-arrangementen aan, waarbij er voor elk wat wils is. De deelnemers kunnen dus meerdere activiteiten doen en de niet-deelnemers kunnen vanaf het terras genieten van de actie om hen heen. Zo kunnen we ook groepen waarbinnen een groot niveauverschil is in sportiviteit of leeftijd aan ons binden. Sommigen gaan waterskiën, anderen kajakken, beachvolleyballen of handboog- of luchtbuksschieten.” “Ook is het van belang slecht-weer-activiteiten te kunnen aanbieden om groepen niet af te schrikken bij onverhoopt slecht weer.”

Een ander leerpunt voor ons is geweest dat het kijken naar watersport zeker zo belangrijk is als het wakeboarden en waterskiën zelf. Mensen kijken graag vanaf het terras naar de activiteiten. De ‘obstakels’ waarmee stunts kunnen worden uitgevoerd door de waterskiërs en wakeboarders zijn dus ook van groot belang voor de attractiviteit van het watersportcentrum. “Op Zeumeren hebben we die dus nu al laten plaatsen in plaats van daar jaren mee te wachten.” legt Arjen uit.

Welke slimme innovatie heeft jullie veel opgeleverd?

Arjen heeft voor Zeumeren Watersport en De Berendonck een state-of-the-art reserveringssysteem uitgerold. Naast de reservering zélf, is hierin ook de betaling vooraf én aansprakelijkheidsvrijwaring geregeld. Tevens kan vooraf de instructievideo voor het waterskiën of wakeboarden bekeken worden. Dit scheelt veel tijd en handelingen bij de aankomst. Henri geeft ruiterlijk toe dat hij zelf jarenlang een digitaal reserveringssysteem heeft afgehouden, omdat hij hechtte aan het persoonlijk contact. Maar inmiddels is hij meer dan overtuigd van deze innovatie en blij dat zijn jongere collega dit heeft doorgezet.

“Ook voor schoolgroepen is het ideaal als zij ter voorbereiding op het uitje al de instructiefilm kunnen bekijken.” “We hoeven nu alleen nog maar een controle-vraag te stellen bij aankomst of iedereen de instructies goed heeft opgepikt. Dit is voor ons én de klant veel prettiger.”

Hoe is jullie relatie met overheden?

Arjen geeft aan dat zij het meeste contact hebben met Leisurelands, de beheersorganisatie van de recreatiegebieden in Gelderland en Noord-Limburg. De samenwerking is voor beide partijen profijtelijk. Nadat op Zeumeren de exploitant van de watersportvoorzieningen failliet ging, was het lijntje snel gelegd tussen Leisurelands en Henri en Arjen om ook op Zeumeren de waterskibaan te gaan exploiteren. “Ook hebben we nu een overeenkomst met Leisurelands om onze eigen bezoekers direct een parkeerkaartje te kunnen aanbieden. Dit is voor de klant goedkoper, levert ons wat extra’s op én geeft voor Leiurelands minder druk bij de parkeerautomaten. Een win-win-win dus”, zegt Henri.

Inmiddels zijn er uitbreidingsplannen op de Berendonck. Het idee is om ook groepsaccommodaties en kampeervoorzieningen toe te voegen, naast uitbreiding en upgrade van de horecavoorzieningen en sanitair. De plannen zijn inmiddels gepresenteerd aan de gemeenteraad van Wijchen. De filmpresentatie die Arjen en Henri hiervoor gemaakt hebben belooft een fraaie verrijking voor dit deel van de Berendonck-plas.

Wat mist de recreatiesector nog in jullie ogen?

“Ik denk dat afgelopen twee jaren hebben aangetoond dat Nederland een prima vakantiebestemming is”, zegt Arjen. “De coronacrisis heeft de ogen van de sector geopend, dat ons land zich in voor-, hoog- en naseizoen prima leent voor waterrecreatie. Zelfs wakeboarden in de winter is nu mogelijk.”

De Recreatievakbeurs in Hardenberg is een passende plek voor een interview met Bart en René Zweers, mede-eigenaars van camping de Wildhoeve in Emst. De familie van Renés vrouw, Karin, startte midden vorig eeuw dit kampeerbedrijf op de Veluwe. Bart (33) is inmiddels de derde generatie die de scepter zwaait over dit succesvolle familiebedrijf, wat René en Karin de mogelijkheid geeft langzaamaan een stapje terug te doen.

Waaraan heeft de Wildhoeve zijn succes te danken?

De Wildhoeve heeft de afgelopen jaren heel wat prijzen in de wacht gesleept. Als eerste camping in Nederland werd De Wildhoeve door de Duitse ADAC uitgeroepen tot ‘Beste familiecamping van Europa. Slechts twee andere campings op ons continent kregen die eer ook. Een andere prijs die het bedrijf in de wacht sleepte was de ANWB/KCKInnovatieward voor het project ‘Ontdek de Kleine Wonderen’. De Wildhoeve Woudloper die daaruit voorkwam is inmiddels een begrip op de Veluwe. En dit jaar behoorde De Wildhoeve bij het selecte gezelschap van drie campings in Europa die genomineerd werden door de ADAC in de categorie duurzaamheid en omgevingsbewustzijn. Kortom een bedrijf met een missie.

Wildhoeve Speeltuin Natuur

Bart en René geven aan dat de ligging van hun camping, middenin een natura 2000 gebied een unieke propositie is. Waar andere bedrijven de beperkingen soms als een last ervaren, koestert de Wildhoeve juist de natuurlijke kwaliteiten van haar omgeving en speelt daar op in. Bewust omgaan met de omgeving zit in de genen van deze familie.

Welke fouten hebben jullie gemaakt als ondernemers en hoe zijn jullie daarmee omgegaan?

“In 2008 hebben wij de brasserie op onze camping in eigen beheer genomen. Wij zijn tegelijkertijd een exclusievere kaart gaan voeren met o.a. veel duurzame streekproducten. Ook met de intentie om gasten van buiten de camping naar binnen te halen voor een restaurantbezoek. Wij hebben ons daarop een beetje verkeken. Een restaurant achter een campingslagboom en niet zichtbaar vanaf de weg vormt toch een beetje een barrière voor dag- of avondgasten.

Ons eigen kampeerpubliek met veel jonge gezinnen wilde bovendien juist graag een wat eenvoudigere kaart. We waren destijds dus misschien wat te vroeg met onze duurzame kaart, maar daar hebben we van geleerd. Inmiddels past onze brasserie qua product en beleving goed bij ons bedrijf. Maar wel nog steeds met duurzame- en streekproducten.”

Welke slimme maatregel heeft jullie veel opgeleverd?

“Wij zin volop aan de slag met energietransitie op ons bedrijf. Dit houd meer in dan alleen het plaatsen van zonnepanelen. Dit doen we in een fieldlab samen met onder andere Saxion Hogeschool en Gemeente Epe en collega-bedrijf de Jagerstee.”

Hoe ervaren jullie de samenwerking met lokale en provinciale overheid?

“Voor ons als park middenin een Natura2000- gebied is een goede samenwerking met de overheid van groot belang” vertelt René. “Ik ervaar deze samenwerking als uitstekend.” “Ik zit zelf namens HISWARECRON ook in het Dagelijks Bestuur van de VeluweAlliantie.” (De VeluweAlliantie is een publiek-private samenwerkingsverband dat een bijdrage levert aan de duurzame ambities van de Veluwe. (red.))

Wat is voor jullie iets waar je erg aan hecht in jullie bedrijf?

Bart geeft aan dat aandacht voor natuurbeleving in alle facetten van de bedrijfsvoering dient terug te komen. Of het nu gaat over hoe de milieustraat er uit ziet of hoe je je als bedrijf profileert. De ANWB/KCKInnovatieward die de Wildhoeve met het project ‘Ontdek de Kleine Wonderen’ in de wacht heeft gesleept geeft aan dat die focus gezien en gewaardeerd wordt. Op deze wijze worden de gasten meegenomen in een duurzame vakantiebeleving.

Kunnen jullie tot slot iets noemen wat de Nederlandse Recreatiesector in jullie ogen nog mist?

“Wat ik mis is dat de recreatiesector door de verschillende overheden nog te vaak nìet als economische sector wordt gezien, terwijl deze in veel plaatsen een hele grote economische betekenis heeft. Hier ligt nog een hele grote uitdaging voor de branche.”

Begin jaren ’80 startte Ben van Ooijen in Appeltern zijn eigen hoveniersbedrijf. Zonder het te weten was juist die activiteit het begin van De Tuinen van Appeltern. Als ik Ben interview, bevindt hij zich op de Bundesgartenschau in Erfurt, Duitsland. ‘Een soort Floriade’ legt hij mij gelijk uit. Op mijn vraag of hij al plannen heeft om komend jaar op de Floriade in Almere te gaan exposeren, antwoordt hij dat Flevoland voor hem toch wel een stukje verder weg is dan de Floriade in Venlo en dat dat qua bezetting dus ook wel lastiger te regelen is. Hij is er dus nog niet uit of de Tuinen van Appeltern zich in 2022 op de Floriade zullen presenteren.

Wat direct opvalt als je Ben van Ooijen spreekt, is hoe makkelijk hij de verbinding legt met mensen. Een toegankelijke ondernemer met veel kennis en ervaring. Als ik hem vraag hoe ik de Tuinen van Appeltern eigenlijk moet noemen – is het een attractie of een park? – reikt hij mij de term belevingspark of tuininspiratiepark aan. En die term dekt wel de lading. Toen ik er afgelopen zomer op bezoek was, merkte ik dat het niet alleen heel veel informatie over tuininrichting bood, maar ook een heel aangename parkomgeving om een dagje door te brengen. Het ontdekkingseiland bleek een schot in de roos voor mijn jongste dochter en tal van plekjes bleken heel ‘instagrammable’ te zijn.

Waaraan hebben de Tuinen van Appeltern hun succes te danken?

Ben vertelt dat de kracht van het park erin zit, dat het dichtbij de mensen staat. De modeltuinen zijn meer ‘sprekend’ voor de bezoekers dan de lijntjes en vakjes die hoveniers normaliter op hun tekening zetten. Het wordt als het ware een showroom, waarin de mensen de mogelijkheden van hun eigen tuin leren herkennen.

Wat zijn de leermomenten geweest bij de groei van het park?

Ben hoeft hier niet lang over na te denken. Het park is begonnen op een halve hectare en is momenteel 22 hectare groot. De groei is in veel fases gegaan. Met de kennis van nu zou hij niet gekozen hebben voor telkens kleine uitbreidingen, maar in enkele stappen grotere sprongen hebben gemaakt. Waarbij natuurlijk wel de vraag blijft of dat financieel te behapstukken zou zijn geweest. Toch denkt hij dat hij er uiteindelijk tijd en geld mee had gewonnen als hij eerder gekozen had voor grotere uitbreidingen ineens.

Hoe is je relatie met de overheden?

De Tuinen van Appeltern is een particulier initiatief zonder overheidssteun en subsidies. Het park ligt in twee gemeenten: West Maas en Waal en Druten. ‘Terugkomend op de vorige vraag’, zegt Ben ‘Ook voor de gemeenten was het belangrijk om het groeiperspectief te kennen, omdat ook zij daarop telkens moesten anticiperen, denk bijvoorbeeld aan de verkeersoverlast’. ‘Heldere communicatie naar elkaar toe en omwonenden is belangrijk.’

Hoe zie je de toekomst van jouw bedrijf?

‘Ik hecht aan de samenwerking met andere partijen’ vertelt Ben. ‘Kwekers, hoveniers, landschapsarchitecten, maar ook maatschappelijke stichtingen als Milieu Centraal en Steenbreek zijn belangrijke partners om actuele en objectieve voorlichting te kunnen geven’. ‘Het is de kunst om te kunnen blijven inspelen op maatschappelijke ontwikkelingen.’ ‘Afgelopen jaar hebben we ons hele aanbod kunnen digitaliseren, zodat bezoekers van alle producten de specificaties kunnen opzoeken’.

Ben geeft aan dat naast zijn broers en zussen – die deels al gepensioneerd zijn – ook zijn zoons een belangrijke rol in het bedrijf vervullen. Welke rol zij in de toekomst van het bedrijf hebben, blijft een open vraag. ‘Het vraagt veel van je en je carrière wensen van jezelf en je partner moeten matchen met de onderneming’.

Wat mist de recreatiesector nog?

Bij deze afsluitende vraag richt Ben zich eerst naar zijn eigen bedrijf. ‘De realisatie van verblijfsaccommodatie, bijvoorbeeld een hotel dat ook geschikt is voor seminars en congressen lijkt mij een goede aanvulling op ons park.’ ‘Ik zie dan ook mogelijkheden om beurzen, bijvoorbeeld beurzen van begrafenisondernemers hier te organiseren’.

‘Maar als ik nog meer naar buiten kijk’ zegt Ben ‘dan is de grootse uitdaging voor de sector te kunnen blijven inspelen op snelle veranderingen. De sport-, evenementen en culturele sector staan allen voor dezelfde opdracht om jong en oud te kunnen blijven binden.’

Tim Lammers uit Enschede is een veelzijdig ondernemer. Naast zijn functie als marketingmanager bij Burgers ’Zoo ontwikkelt hij met zijn bedrijf KIBECO-kinderbelevingsconcepten evenementen die gericht zijn op basisschool leeftijd. Bijzondere locaties worden met een meer dan opvallende inrichting tijdelijk heringericht. Maar hij doet véél meer dan dat.

Lammers’ bedrijf staat onder andere aan de basis van “de Dinofabriek”. Een bijzondere expositie met theater – ja wat is het eigenlijk precies – die afgelopen zomer in de Fabrique in Utrecht te beleven was. Een ontdekkingstocht langs tientallen kolossale dino-beelden, gemaakt van miljoenen steentjes. Wat dacht je van een 2 meter hoge Velociraptor van 46.284 steentjes en een 5 meter lange Triceratops van meer dan 157.549 steentjes? Maar daar bleef het niet bij. Je werd als bezoeker meegezogen in een verhaallijn, met expositie, activiteiten en een speciaal ontwikkeld theaterstuk.

Andere concepten uit de creatieve koker van Tim zijn bijvoorbeeld “Big Insects” dat afgelopen zomer op Paleis Soestdijk te zien was. Een evenement met ruim 45 metersgrote bewegende insecten en twee karakters die een musical show en quiz voor hun rekening nemen. Ook Twente Light is zo’n magisch spektakel. Een innovatieve lichtshow die komende winter op Vliegveld Twenthe te zien is.

Wat is jouw grootste succes?

Als we Tim vragen naar zijn grootste succes vertelt hij dat eigenlijk veel kleine succesjes één groot succes maken. Hij beschouwt zijn kinderbelevingsconcepten pas als succesvol als ze een levenslange herinnering creëren. Het Dinopark wat hij op Vliegveld Twenthe neerzette was zo’n succes. Als een kind voor zijn verjaardag een dagje Dinopark cadeau krijgt en tegen zijn opa zegt ‘het is net of ik een hele dag m’n cadeautje heb mogen uitpakken’, weet je dat het een succes is.

Tim Lammers


Wat is jouw stokpaardje?

Tim’s stokpaardjes is zonder twijfel ‘Edutainment’. Hij wil altijd leggen tussen een unieke locatie, een expositie en een educatief verhaal of doe-opdracht met beloning op het eind. En dat gericht op basisschoolleerlingen. Een reis in een fantasiewereld en daarna terugkeren in de grotemensenwereld.

Wat is je grootste misser en hoe heb je je herpakt?

Een les die Tim geleerd heeft tijdens zijn ondernemerschap is dat je iedere dag leert. Als je evenement de eerste keer te weinig bezoekers trekt, weet je dat je je product verder moet bijschaven. Een eye-opener was dat er binnen Nederland nog behoorlijk veel culturele verschillen zijn. Dat vraagt in elke regio toch weer een iets ander aanpak als ondernemer.

Wat is je ervaring met overheden?

Tim heeft een voorkeur voor niet-alledaagse locaties. Dat betekent dat hij met ongebruikelijke wensen komt en daarvoor bijzondere afspraken moet maken. Hij wil snel kunnen schakelen en dat is met overheden altijd net wat lastiger. Liever werkt hij samen met ondernemers, om samen te ondernemen en snel te werken, om zo een win-win te realiseren.

Hoe kijk je naar de toekomst van je bedrijf?

Als creatief entrepreneur werkt Tim graag zijn eigen ideeën uit, maar werkt hij ook graag in opdracht en is ook die weg al ingeslagen met zijn bedrijf. Hij beoogt meerdere evenementen per jaar te organiseren. In Twente én daarbuiten.

Kun je iets noemen wat de recreatiesector nog mist?

Als we Tim tot slot vragen naar wat de recreatiesector in zijn ogen nog écht mist, blijft het even stil. “Wat meer support tijdens de Corona-periode voor startende ondernemers was welkom geweest” begint hij, om al gauw te benadrukken dat je als goede jonge ondernemer met de nodige creativiteit en een breed netwerk met goede mensen om je heen ook een heel eind komt. Hij werkt goed en graag samen met partners als Van Hoorne Entertainment, Ticketcounter als online ticketverkoper en tal van fijne bedrijven. Andere ondernemers uit hetzelfde hout gesneden “Zo krijg je energie van elkaar”, sluit hij af.

Alex Kaper (47) begon op z’n 30e als recreatieondernemer op de Veluwe. Vanuit thuisbasis Harderwijk bouwde hij een prachtig bedrijf op met Escaperooms, outdoor activiteiten, speurtochten en een webshop in bier…. Met zo’n variëteit aan bezigheden weet je dat je te maken hebt met een ondernemer die van z’n hobby zijn beroep heeft gemaakt. Enthousiasme en passie voor het vak stralen er vanaf. Zijn klantenkring, waaronder ABN AMRO, BOL.com, Aegon, Randstad, Vitens én de politie geeft aan dat we van doen hebben met een ondernemer die weet hoe de hazen lopen.

Wat is jouw grootste succes?

Als we deze vraag aan Alex stellen, beginnen zijn ogen te glimmen van trots. Vier jaar op rij heeft hij publieksprijzen in de wacht gesleept die hem de waardering gaven dat hij tot de top van de Nederlandse escaperooms behoort. “De top van de Nederlandse markt wordt smaller. En daar hoor ik bij!”.

“Recreatie is topsport en je moet in de kopgroep willen zitten!”

Alex Kaper

Wat is jouw stokpaardje?

Ook over deze vraag hoeft Alex niet lang na te denken. “Beleving, dat is waarom het draait in onze sector. En dat is meer dan een fraai decor of aardige ontvangst. Ik heb er onder andere voor gekozen om te werken met live-acteurs ín de escaperooms. Dat geeft net een extra dimensie aan het toch al spannende verblijf van de gasten. Zij voegen een extra laag toe aan de verhaallijn die is opgezet. Real life gaming maakt het toch net een tikkeltje anders dan anders.” Met pretogen zegt hij: “Je moet bereid zijn je hoofd boven het maaiveld uit te steken.”

Wat is je grootste misser en hoe heb je je herpakt?

Zoals voor veel ondernemers geldt, heeft ook Alex tegenslagen gehad. Met name het faillissement van zijn eerdere bedrijf Veluwe Events heeft hem pijn gedaan. De overname van een recreatieterrein was net iets te onbezonnen, concludeert hij achteraf. “Maar deze levenslessen hebben mij geleerd me niet meer overhaast te laten meeslepen in mijn enthousiasme, maar af-en-toe even op de rem te trappen en te bezinnen. Maar het blijft wél belangrijk dicht bij jezelf te blijven.”, aldus Alex.

Wat is je ervaring met overheden?

“Vanuit mijn werk heb ik vooral te maken met terreinbeheerders, zoals Staatsbosbeheer en minder met gemeenten. Ik kan over het algemeen vrij goed opschieten met de mensen in het veld. Het is belangrijk dat je goed contact onderhoudt met elkaar. Soms kom je in ons vak cowboys tegen die midden in de nacht droppings uitvoeren in een natuurgebied zonder enige afstemming met de boswachters. Dat kan echt niet.” “Als wij zelf in de natuur tegen iets aan lopen, wat terreinbeheerder moet weten, melden we dat direct. Zo zijn we er voor elkaar.”

Hoe kijk je naar de toekomst van je bedrijf?

“Zoals ik al aangaf, vind ik het toevoegen van belevingslagen aan verhaallijnen belangrijk. Daarbij wil ik me meer gaan specialiseren. Beter in een beperkt aantal activiteiten de beste in de markt zijn, dan veel activiteiten op middelmatig niveau uitvoeren.” “Ook het reageren op actuele ontwikkelingen ligt mij. Toen de coronacrisis tal van beperkingen oplegde voor outdoor-bedrijven ben ik speurtochten gaan ontwikkelen, waarmee recreanten er toch op uit konden”.

Alex sluit af: “Recreatie is topsport en je moet in de kopgroep willen zitten!”